Ένα από τα βασικά επιχειρήματα που οι παλαιοημερολογίτες προβάλλουν όταν αποσχίστηκαν από την Εκκλησία της Ελλάδος το 1924 είναι η εφαρμογή του 15ου Κανόνα της Πρωτοδευτέρας Συνόδου, ο οποίος δικαιολογεί την διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας (οι παλαιοημερολογίτες την ονομάζουν και αποτείχιση) με αιρετικούς κληρικούς πριν ακόμα αυτοί δικαστούν συνοδικά, λόγω της αίρεσης του οικουμενισμού. Είναι ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ Κανόνας που επιτρέπει την διακοπή μνημόνευσης κάποιου ανώτερου κληρικού, αποτελεί συνέχεια του 13ου και 14ου της ίδιας Συνόδου (οι κανόνες της ΑΒ' Συνόδου) και γι'αυτό πρέπει να ερμηνεύεται μέσα στο γενικότερο πλαίσιο αυτών των τριών Κανόνων. Ας μείνουμε σε κάποια σημεία του λοιπόν, για να δείξουμε ότι η εφαρμογή του είναι εντελώς άστοχη στην περίπτωση του ημερολογιακού σχίσματος εκείνη την εποχή.
- Και οι τρεις Κανόνες μιλούν για τη διακοπή μνημόνευσης από κληρικό προς τον ιεραρχικά ανώτερό του κληρικό. Δεν αναφέρονται σε λαϊκούς, άρα δεν υφίσταται διακοπή μνημόνευσης (αποτείχιση) λαϊκών με βάση αυτούς τους τρεις Κανόνες. Το μόνο ίσως που μπορεί να εφαρμοστεί είναι η συμπόρευση των λαϊκών με τους αποτειχισμένους κληρικούς των.
Πιο συγκεκριμένα, ο 15ος Κανόνας θέτει μερικές προϋποθέσεις, για την σωστή εφαρμογή του:
(i) Mιλάει για κατεγνωσμένη αίρεση από αγίους Πατέρες ή από Συνόδους (Οἱ γὰρ δι' αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην...). Η αίρεση δηλαδή πρέπει να είναι γνωστή στην Εκκλησία, διότι σε αντίθετη περίπτωση, ο καθένας θα μπορεί να επικαλείται πως οποιαδήποτε νεωτερίζουσα θεωρία ή ενέργεια κάποιου κληρικού αποτελεί αίρεση, κι έτσι θα πρέπει να διακόψει την κοινωνία μαζί του, με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του Σώματος της Εκκλησίας. Σε αυτήν την περίπτωση, αρμόδιο όργανο για να κρίνει αν κάτι αποτελεί αίρεση, είναι ΜΟΝΟ η Εκκλησία η οποία θα αποφασίσει ΣΥΝΟΔΙΚΑ. Ποια Σύνοδος λοιπόν (τοπική ή οικουμενική) ή ποιοι άγιοι Πατέρες διέγνωσαν και καταδίκασαν τον οικουμενισμό (πριν το 1924) ούτως ώστε να δικαιολογούνται οι παλαιοημερολογίτες που εφάρμοσαν την αποτείχιση που επιτρέπει ο Κανόνας αυτός; (μια κριτική μελέτη της Ι.Μ.Πειραιώς σχετικά με το επιτρεπτό ή υποχρεωτικό της διακοπής της μνημόνευσης, και η οποία αποτελεί απάντηση στο σύγγραμμα του καθηρημένου π. Ευθ. Τρικαμηνά, μπορείτε να διαβάσετε εδώ, [σημ.: Για να μπορέσετε να διαβάσετε, χωρίς να χρειαστεί να εκτυπώσετε το κείμενο, όταν ανοίξει η φόρμα της εκτύπωσης κάνετε copy το κείμενο που φαίνεται, και μετά paste σε ένα κενό έγγραφο του word] καθώς και την απάντηση που του έδωσε όταν ο ίδιος απάντησε στη Μητρόπολη Πειραιώς).
(ii) Λέγοντας "πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως", ο Κανόνας προϋποθέτει ότι θα γίνει Συνοδικό Δικαστήριο που θα επιβραβεύσει τους Ορθοδόξους και θα καταδικάσει τους αιρετικούς, όπως φαίνεται σε πολλές περιπτώσεις από την Εκκλησιαστική Ιστορία. Άλλωστε στο ίδιο πνεύμα κινούνται και οι προηγούμενοι, ο 13ος και ο 14ος. Δεν αρκεί δηλαδή μόνο η διαπίστωση της αιρετικής δοξασίας, αλλά και η καταδίκη αυτής και των αιρετικών, από το αρμόδιο όργανο της Εκκλησίας, την Σύνοδο. Γιατί λοιπόν το 1935 οι τρεις πρώτοι αρχιερείς των παλαιοημερολογιτών δεν κάλεσαν σε δίκη την υπόλοιπη καινοτομούσα και αιρετική Ιεραρχία (κατά την λογική τους) και αντ'αυτού χειροτόνησαν νέους επισκόπους, φτιάχνοντας νέα εκκλησία (αυτή των ΓΟΧ), με νέα σύνοδο; Αν αυτό δεν είναι ΣΧΙΣΜΑ, τότε τι είναι; Γιατί ακόμα μέχρι και σήμερα ΑΔΡΑΝΟΥΝ και δεν καταδικάζουν συνοδικά τον οικουμενισμό και τους οικουμενιστές;
(iii) Μιλώντας για "αιρετικό πρόεδρο", και λαμβάνοντας υπόψιν τη διατύπωση του 13ου και 14ου Κανόνα της ίδιας Συνόδου, ο 15ος Κανόνας εννοεί χωρισμό από μεμονωμένες περιπτώσεις αιρετικών κληρικών, και όχι από μια ολόκληρη τοπική Εκκλησία. Για κάτι τέτοιο δεν υπάρχει ούτε ένας σχετικός κανόνας! Το ίδιο συμπεραίνουμε κι από τον παραπάνω σύνδεσμο (http://orthopraxiaa.blogspot.gr/2014/02/blog-post_19.html?spref=fb) αφού όλες οι περιπτώσεις αποτειχίσεως ήταν από μεμονωμένους αιρετικούς κληρικούς.
(iv) Ποια ήταν επίσης η αίρεση που "επ' εκκλησίας" (όπως ορίζει ο 15ος Κανόνας) δίδαξε η Εκκλησία της Ελλάδος με την ημερολογιακή μεταβολή;
(v) Ο Κανόνας μιλάει για κληρικό "δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ' ἐκκλησίας διδάσκοντος". Για παράδειγμα, (i) ο Νεστόριος ισχυριζόταν και κήρυττε ότι η Παναγία δεν γέννησε Θεάνθρωπο, αλλά μόνο άνθρωπο, (ii) ο παπισμός δέχεται (μεταξύ άλλων αιρετικών δοξασιών) ότι το Άγ. Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού, (iii) ο Άρειος κήρυττε ότι ο Υιός του Θεού ήταν κτίσμα, κλπ. Δηλ. σε κάθε περίπτωση αίρεσης υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που εναντιώνονται στην Πίστη μας. Ποια λοιπόν ήταν η αίρεση που "γυμνή τη κεφαλή" και ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΑ (δηλ. ΟΛΟΦΑΝΕΡΑ) εισήγαγε και κήρυξε, όχι κάποιος κληρικός (όπως γράφει ο 15ος Κανόνας), αλλά η Εκκλησία της Ελλάδος το 1924 με την αλλαγή του ημερολογίου;
(α) Μήπως ήταν ο χαρακτηρισμός των υπολοίπων εκκλησιών, στην εγκύκλιο του Πατριαρχείου το 1920 ως χριστιανικές; Ας μην ξεχνούμε ότι ανάλογες φράσεις χρησιμοποιούσαν οι Ορθόδοξοι Αρχιερείς μετά το σχίσμα, όπως π.χ.:
(i) Ο Άγιος Γερμανός, Πατριάρχης Κων/πόλεως, γύρω στο 1200 (δηλ. 150 χρόνια μετά το Σχίσμα του 1054) γράφει για "Εκκλησία της Ρώμης" (σελ.45 του κειμένου, αλλά και σε άλλα σημεία κάνει ανάλογες αναφορές, π.χ. αποκαλεί τον Πάπα "αγιώτατο και του Πέτρου διάδοχο" - σελ.44). Αιρετικός λοιπόν ο άγ. Γερμανός;
(ii) Τις ίδιες εκφράσεις για την «Εκκλησία της Ρώμης» χρησιμοποιούσε και ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός προς τους λατίνους κατά τη Σύνοδο της Φλωρεντίας/Φεράρας. Αιρετικός λοιπόν κι ο άγ. Μάρκος;
(iii) ας μην ξεχνούμε επίσης ότι παρόμοια αναφορά (με παρόμοιους χαρακτηρισμούς) γίνεται πάλι σε εγκυκλίους από το Πατριαρχείο, ΝΩΡΙΤΕΡΑ, δηλ. το 1902 και 1904. Αν το ζητούμενο ήταν η αντίδραση στο πρώτο στάδιο του οικουμενισμού, γιατί δεν είχαν αντιδράσει από τότε οι παλαιοημερολογίτες; Άρα, αν ισχυρίζονται ότι αποτειχίστηκαν από την αίρεση που εισάγει η εγκύκλιος του 1920, είναι αδιαμφισβήτητο ότι άργησαν αρκετά, αφού θα έπρεπε να το είχαν κάνει από το 1902! Επομένως, η αίρεση του οικουμενισμού υπήρχε από το 1902 κι έτσι η αρχιερωσύνη του πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομου που την απέκτησε το 1908 (από τον οποίο κατάγεται η εκκλησία των παλαιοημερολογιτών) πρέπει να θεωρηθεί ΑΚΥΡΗ!!
Α
- Και οι τρεις Κανόνες μιλούν για τη διακοπή μνημόνευσης από κληρικό προς τον ιεραρχικά ανώτερό του κληρικό. Δεν αναφέρονται σε λαϊκούς, άρα δεν υφίσταται διακοπή μνημόνευσης (αποτείχιση) λαϊκών με βάση αυτούς τους τρεις Κανόνες. Το μόνο ίσως που μπορεί να εφαρμοστεί είναι η συμπόρευση των λαϊκών με τους αποτειχισμένους κληρικούς των.
Πιο συγκεκριμένα, ο 15ος Κανόνας θέτει μερικές προϋποθέσεις, για την σωστή εφαρμογή του:
(i) Mιλάει για κατεγνωσμένη αίρεση από αγίους Πατέρες ή από Συνόδους (Οἱ γὰρ δι' αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην...). Η αίρεση δηλαδή πρέπει να είναι γνωστή στην Εκκλησία, διότι σε αντίθετη περίπτωση, ο καθένας θα μπορεί να επικαλείται πως οποιαδήποτε νεωτερίζουσα θεωρία ή ενέργεια κάποιου κληρικού αποτελεί αίρεση, κι έτσι θα πρέπει να διακόψει την κοινωνία μαζί του, με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του Σώματος της Εκκλησίας. Σε αυτήν την περίπτωση, αρμόδιο όργανο για να κρίνει αν κάτι αποτελεί αίρεση, είναι ΜΟΝΟ η Εκκλησία η οποία θα αποφασίσει ΣΥΝΟΔΙΚΑ. Ποια Σύνοδος λοιπόν (τοπική ή οικουμενική) ή ποιοι άγιοι Πατέρες διέγνωσαν και καταδίκασαν τον οικουμενισμό (πριν το 1924) ούτως ώστε να δικαιολογούνται οι παλαιοημερολογίτες που εφάρμοσαν την αποτείχιση που επιτρέπει ο Κανόνας αυτός; (μια κριτική μελέτη της Ι.Μ.Πειραιώς σχετικά με το επιτρεπτό ή υποχρεωτικό της διακοπής της μνημόνευσης, και η οποία αποτελεί απάντηση στο σύγγραμμα του καθηρημένου π. Ευθ. Τρικαμηνά, μπορείτε να διαβάσετε εδώ, [σημ.: Για να μπορέσετε να διαβάσετε, χωρίς να χρειαστεί να εκτυπώσετε το κείμενο, όταν ανοίξει η φόρμα της εκτύπωσης κάνετε copy το κείμενο που φαίνεται, και μετά paste σε ένα κενό έγγραφο του word] καθώς και την απάντηση που του έδωσε όταν ο ίδιος απάντησε στη Μητρόπολη Πειραιώς).
(ii) Λέγοντας "πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως", ο Κανόνας προϋποθέτει ότι θα γίνει Συνοδικό Δικαστήριο που θα επιβραβεύσει τους Ορθοδόξους και θα καταδικάσει τους αιρετικούς, όπως φαίνεται σε πολλές περιπτώσεις από την Εκκλησιαστική Ιστορία. Άλλωστε στο ίδιο πνεύμα κινούνται και οι προηγούμενοι, ο 13ος και ο 14ος. Δεν αρκεί δηλαδή μόνο η διαπίστωση της αιρετικής δοξασίας, αλλά και η καταδίκη αυτής και των αιρετικών, από το αρμόδιο όργανο της Εκκλησίας, την Σύνοδο. Γιατί λοιπόν το 1935 οι τρεις πρώτοι αρχιερείς των παλαιοημερολογιτών δεν κάλεσαν σε δίκη την υπόλοιπη καινοτομούσα και αιρετική Ιεραρχία (κατά την λογική τους) και αντ'αυτού χειροτόνησαν νέους επισκόπους, φτιάχνοντας νέα εκκλησία (αυτή των ΓΟΧ), με νέα σύνοδο; Αν αυτό δεν είναι ΣΧΙΣΜΑ, τότε τι είναι; Γιατί ακόμα μέχρι και σήμερα ΑΔΡΑΝΟΥΝ και δεν καταδικάζουν συνοδικά τον οικουμενισμό και τους οικουμενιστές;
(iii) Μιλώντας για "αιρετικό πρόεδρο", και λαμβάνοντας υπόψιν τη διατύπωση του 13ου και 14ου Κανόνα της ίδιας Συνόδου, ο 15ος Κανόνας εννοεί χωρισμό από μεμονωμένες περιπτώσεις αιρετικών κληρικών, και όχι από μια ολόκληρη τοπική Εκκλησία. Για κάτι τέτοιο δεν υπάρχει ούτε ένας σχετικός κανόνας! Το ίδιο συμπεραίνουμε κι από τον παραπάνω σύνδεσμο (http://orthopraxiaa.blogspot.gr/2014/02/blog-post_19.html?spref=fb) αφού όλες οι περιπτώσεις αποτειχίσεως ήταν από μεμονωμένους αιρετικούς κληρικούς.
(iv) Ποια ήταν επίσης η αίρεση που "επ' εκκλησίας" (όπως ορίζει ο 15ος Κανόνας) δίδαξε η Εκκλησία της Ελλάδος με την ημερολογιακή μεταβολή;
(v) Ο Κανόνας μιλάει για κληρικό "δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ' ἐκκλησίας διδάσκοντος". Για παράδειγμα, (i) ο Νεστόριος ισχυριζόταν και κήρυττε ότι η Παναγία δεν γέννησε Θεάνθρωπο, αλλά μόνο άνθρωπο, (ii) ο παπισμός δέχεται (μεταξύ άλλων αιρετικών δοξασιών) ότι το Άγ. Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού, (iii) ο Άρειος κήρυττε ότι ο Υιός του Θεού ήταν κτίσμα, κλπ. Δηλ. σε κάθε περίπτωση αίρεσης υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που εναντιώνονται στην Πίστη μας. Ποια λοιπόν ήταν η αίρεση που "γυμνή τη κεφαλή" και ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΑ (δηλ. ΟΛΟΦΑΝΕΡΑ) εισήγαγε και κήρυξε, όχι κάποιος κληρικός (όπως γράφει ο 15ος Κανόνας), αλλά η Εκκλησία της Ελλάδος το 1924 με την αλλαγή του ημερολογίου;
(α) Μήπως ήταν ο χαρακτηρισμός των υπολοίπων εκκλησιών, στην εγκύκλιο του Πατριαρχείου το 1920 ως χριστιανικές; Ας μην ξεχνούμε ότι ανάλογες φράσεις χρησιμοποιούσαν οι Ορθόδοξοι Αρχιερείς μετά το σχίσμα, όπως π.χ.:
(i) Ο Άγιος Γερμανός, Πατριάρχης Κων/πόλεως, γύρω στο 1200 (δηλ. 150 χρόνια μετά το Σχίσμα του 1054) γράφει για "Εκκλησία της Ρώμης" (σελ.45 του κειμένου, αλλά και σε άλλα σημεία κάνει ανάλογες αναφορές, π.χ. αποκαλεί τον Πάπα "αγιώτατο και του Πέτρου διάδοχο" - σελ.44). Αιρετικός λοιπόν ο άγ. Γερμανός;
(ii) Τις ίδιες εκφράσεις για την «Εκκλησία της Ρώμης» χρησιμοποιούσε και ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός προς τους λατίνους κατά τη Σύνοδο της Φλωρεντίας/Φεράρας. Αιρετικός λοιπόν κι ο άγ. Μάρκος;
(iii) ας μην ξεχνούμε επίσης ότι παρόμοια αναφορά (με παρόμοιους χαρακτηρισμούς) γίνεται πάλι σε εγκυκλίους από το Πατριαρχείο, ΝΩΡΙΤΕΡΑ, δηλ. το 1902 και 1904. Αν το ζητούμενο ήταν η αντίδραση στο πρώτο στάδιο του οικουμενισμού, γιατί δεν είχαν αντιδράσει από τότε οι παλαιοημερολογίτες; Άρα, αν ισχυρίζονται ότι αποτειχίστηκαν από την αίρεση που εισάγει η εγκύκλιος του 1920, είναι αδιαμφισβήτητο ότι άργησαν αρκετά, αφού θα έπρεπε να το είχαν κάνει από το 1902! Επομένως, η αίρεση του οικουμενισμού υπήρχε από το 1902 κι έτσι η αρχιερωσύνη του πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομου που την απέκτησε το 1908 (από τον οποίο κατάγεται η εκκλησία των παλαιοημερολογιτών) πρέπει να θεωρηθεί ΑΚΥΡΗ!!
(β) Μήπως το ότι με το κοινό ημερολόγιο θα συνεορτάζουμε με τους αιρετικούς; Αν αυτό είναι πρόβλημα, τότε τι να πούμε που για πάνω από 500 χρόνια (από το 1054, έτος του οριστικού σχίσματος, ως το 1582, έτος αλλαγής του ημερολογίου από τους καθολικούς) συνεόρταζε η Ανατολή με την αιρετική Δύση;
Όπως βλέπουμε, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς και βαδίζοντας με το γράμμα του νόμου (όπως και οι παλαιοημερολογίτες πράττουν), υπάρχουν αρκετά σημεία στον εν λόγω Ι.Κανόνα που ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΟΥΝ την αποτείχισή τους το 1924 λόγω του επιχειρήματος της αίρεσης του οικουμενισμού. Οι παλαιοημερολογίτες, μη μπορώντας να απαντήσουν με λογικά επιχειρήματα, και για να δικαιολογήσουν το περιβόητο πλέον "φραγκέψαμε" εκείνης της εποχής, καυχώνται ότι, αποτειχίστηκαν ταυτόχρονα με την αλλαγή του ημερολογίου επειδή προέβλεψαν (από τότε) την πορεία και τις ενέργειες της νεοημερολογίτικης Εκκλησίας των επόμενων δεκαετιών, δηλ:
(α) τις επαφές της με τη Δύση και τις συμπροσευχές των εκάστοτε Πατριαρχών και κληρικών της με τους αιρετικούς. Αδιαμφισβήτητα κατακριτέες οι συμπροσευχές, αλλά από την άλλη, τι θα είχαν να μας πούν οι παλαιοημερολογίτες όταν τέτοια φαινόμενα υπήρχαν σε μεγάλη έκταση στο παρελθόν (πριν από το 1924 - και φυσικά πολύ κακώς υπήρχαν, δεν τα δικαιολογούμε), χωρίς να αλλοιωθεί η Ορθοδοξία, όπως φαίνεται στο Μέρος 3ο, Γ' κεφάλαιο, παράγρ. ια' και ιβ' του εξαίρετου βιβλίου "Το σχίσμα του ζηλωτικού παλαιοημερολογιτισμού" του π. Βασιλείου Παπαδάκη; Αν διατυμπανίζουν ότι εξαιτίας αυτών των επαφών αιρετικοποιήθηκε η Εκκλησία της Ελλάδος και το Πατριαρχείο, μάλλον πρέπει να αναρωτηθούν κι αυτοί για την "ορθόδοξη" ιδιότητά τους αφού είναι κι αυτοί απόγονοι (όπως όλοι μας φυσικά) αυτών των καταστάσεων.
(β) την (υποτιθέμενη) υποδούλωση της Ορθοδοξίας στον Πάπα. Σε αυτήν την περίπτωση, ας μην ξεχνούμε τον Άγ. Μάρκο τον Ευγενικό, που γνωρίζοντας τις εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες όταν κινδύνευε να υποταχθεί η Ορθοδοξία στους λατίνους με την ψευδοένωση της Φερράρας-Φλωρεντίας, προτίμησε να αγωνιστεί με κάθε τρόπο για την Ορθοδοξία, χωρίς να διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με τους λατινόφρονες Ορθοδόξους (το ίδιο αποδεικνύει και η μελέτη που αναφέραμε πιο πάνω, από την Ι.Μ.Πειραιώς) παρόλο που οι απόψεις του ήταν αντίθετες με αυτούς (και ποιος ξέρει πόσους παπικούς θα μνημόνευαν οι λατινόφρονες αυτοί). Οι παλαιοημερολογίτες όταν είδαν ότι κινδύνεψε η πίστη τους το 1924, τι έκαναν;
Γι'αυτόν τον λόγο λοιπόν καυχώνται ότι αποτειχίστηκαν μια ώρα νωρίτερα (για την ακρίβεια: μερικές δεκαετίες!), μην αντέχοντας την κοινωνία με την "μέλλουσα αιρετική νεοημερολογίτικη εκκλησία". Με αυτό το δεδομένο είναι απορίας άξιον το ότι:
(α) ενώ καυχώνται ότι προέβλεψαν τις επαφές με την Δύση (οι οποίες ξεκίνησαν γύρω στο 1965), δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τα δικά τους εσωτερικά σχίσματα, τα οποία συνέβησαν πολύ πιο νωρίς από το 1965 και που μέχρι σήμερα τους διατηρούν σε πολλές και αντιμαχόμενες παρατάξεις. Προφανώς η ενότητα της πίστεως (και της Εκκλησίας φυσικά) είχε πολύ μικρότερη σημασία για αυτούς τότε...
(β) ενώ αυτοί καυχώνται ότι προέβλεψαν τη μελλοντική αίρεση, τόσοι και τόσοι άγιοι στο παρελθόν αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν την οικονομία στην αντιμετώπιση της αίρεσης, προσπαθώντας με νύχια και με δόντια να κρατήσουν ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ της Εκκλησίας. Προφανώς ο Θεός τούς στέρησε αυτό το προορατικό χάρισμα (μάλλον το κρατούσε ολόκληρο για τους παλαιοημερολογίτες....).
(γ) θεωρούν ως άγιο και όχι αιρετικό τον Κύριλλο Αλεξανδρείας ο οποίος αποκαλούσε τον Νεστόριο (ενώ είχε ήδη εκφράσει τις αιρετικές του απόψεις, και πριν βεβαίως καταδικαστεί από την 3η Οικ. Σύνοδο) ως "συλλειτουργό εν Κυρίω" , γράφοντάς του "η ση ευλάβεια", "η ση θεοσέβεια".
(δ) θεωρούν παρομοίως ως άγιο και όχι ως αιρετικό τον άγ. Ιωάννη τον Χρυσόστομο ο οποίος, όταν τον καθαίρεσαν αδίκως, και φοβούμενος το σχίσμα στην Εκκλησία, παρακαλούσε τους επισκόπους να διατηρήσουν κοινωνία με τον αιρετικό αρειανόφρονα διάδοχό του, Αρσάκιο.
(ε) δεν τους ενοχλεί που ενώ η αίρεση του filioque είχε εμφανιστεί ήδη από τον 6ο αιώνα στην (Ορθόδοξη τότε) Δύση, με επικύρωσή της από την τοπική Σύνοδο του Τολέδο, η καταδίκη του παπισμού ως αίρεση έγινε αιώνες αργότερα από διάφορες Συνόδους. Άρα με ποια λογική η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ανατολής έδειξε τόσο μεγάλη ανοχή στους δυτικούς, ενώ οι παλαιοημερολογίτες δεν άντεξαν την (δήθεν) αίρεση ούτε για μια μέρα;
Αυτό όμως που προκαλεί τη μεγαλύτερη απορία είναι το γεγονός πως τα γραφόμενα των παλαιοημερολογιτών εκείνης της εποχής δεν κάνουν λόγο για ΚΑΜΙΑ ΑΙΡΕΣΗ του οικουμενισμού!
(α) Στα γραπτά των πρωτεργατών του σχίσματος, και δημοσιεύτηκαν στα ΜΜΕ της εποχής, κάνουν λόγο για σχισματική και όχι για αιρετική Εκκλησία της Ελλάδος, πράγμα που σημαίνει ότι η εφαρμογή του 15ου Κανόνα, που μιλάει για διακοπή κοινωνίας με αιρετικούς κληρικούς, δεν είχε σχέση με την απόσχιση των παλαιοημερολογιτών. Αντιθέτως, σήμερα, οι παλαιοημερολογίτες, προβάλλουν ως βασικότατο επιχείρημά τους το ότι η Εκκλησία της Ελλάδος έχει καταστεί αιρετική. Είναι δυνατόν να γνωρίζουν αυτοί καλύτερα και όχι οι πρωταίτιοι του σχίσματος;
(β) Παρομοίως, στο πόνημα του μακαριστού π. Ιωήλ Γιαννακόπουλου, το οποίο αποτελεί απάντηση σε επιχειρήματα ενός ζηλωτή μοναχού, δεν υπάρχει σε κανένα σημείο κάποια αναφορά σε αίρεση. Είναι δυνατόν ένας ζηλωτής που θέλει να επιχειρηματολογήσει υπέρ των ζηλωτών παλαιοημερολογιτών και εναντίον της Εκκλησίας της Ελλάδος, να μην αναφέρει το σημαντικότερο επιχείρημα (αυτό της αίρεσης του οικουμενισμού) για την διακοπή της εκκλησιαστική κοινωνίας; Αξίζει να σημειωθεί ότι ο π. Ιωήλ κοιμήθηκε το 1966, άρα το σύγγραμμα του ζηλωτή μοναχού στο οποίο απαντά είναι προγενέστερο, και άρα προγενέστερο της έναρξης των επαφών της Ορθοδοξίας με την Δύση, τις οποίες υπερτονίζουν οι σημερινοί παλαιοημερολογίτες για να "αιρετικοποιήσουν" την Εκκλησία της Ελλάδος και το Πατριαρχείο.
(γ) Παρόμοια με το (α) αναφέρει και ο σύνδεσμος από το "Αντιαιρετικό εγκόλπιο", όμως αυτό που έχει ενδιαφέρον σε αυτόν είναι πως φέρνει στο φως έγγραφα των παλαιοημερολογιτών στα οποία θεωρούν τις Εκκλησίες των Ιεροσολύμων, Αντιοχείας κλπ (δηλ. όσων δεν άλλαξαν το ημερολόγιο) ως ομόδοξές των, παρόλο που είχαν εκκλησιαστική κοινωνία με την Εκκλησία της Ελλάδος και όχι με αυτούς! Αν λοιπόν η Εκκλησία της Ελλάδος κατέστη αιρετική (σύμφωνα με τα σημερινά επιχειρήματα των παλαιοημερολογιτών), πώς είναι δυνατόν να θεωρούν ομόδοξές τους τις Εκκλησίες που κοινωνούσαν με την αίρεση;
Επομένως, τα επιχειρήματά τους σχετικά με την ύπαρξη της αίρεσης, είναι παντελώς άστοχα. Το μόνο που διακρίνει κάποιος λογικός νους πίσω από αυτά είναι η αγωνία τους για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα.
Εδώ θα προσθέσουμε ότι την αποτείχιση την προτρέπει και ο 31ος Αποστολικός Κανόνας (Αποστολικοί Κανόνες) για περιπτώσεις αδικίας και ασεβείας. Αδιαμφισβήτητα, σε αυτόν τον Κανόνα στηρίχθηκαν τα στουδιτικά σχίσματα τα οποία συνέβησαν όχι για περιπτώσεις αίρεσης (ασέβειας) αλλά για άνευ λόγου πίστεως (άλλα παραπτώματα - περιπτώσεις αδικίας) και τα οποία κατέκριναν οι άγιοι Πατέρες της εποχής, και φυσικά η Εκκλησία. Γι'αυτόν τον λόγο λοιπόν, έρχεται ο 13ος, 14ος και 15ος Κανόνας της ΑΒ' Συνόδου: για να ερμηνεύσουν και να κωδικοποιήσουν τον 31ο Αποστολικό, ούτως ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες στην εφαρμογή του, προς αποφυγήν μελλοντικών σχισμάτων άνευ λόγου πίστεως, όπως ήταν τα στουδιτικά σχίσματα, αλλά και γενικότερα, τα σχίσματα που συνετάραξαν την Εκκλησία τον 8ο και 9ο αιώνα.
Συμπερασματικά λοιπόν, και δεδομένων:
- την ύπαρξη δεκάδων Ι.Κανόνων κάθε εποχής, που ρητά απαγορεύουν την διακοπή κοινωνίας με τον οικείο επίσκοπο, και οι οποίοι εγγυώνται την ενότητα της Εκκλησίας,
- των 13ου και 14ου Κανόνα της ΑΒ' Συνόδου που ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΥΝ οποιαδήποτε διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας άνευ λόγου πίστεως (ενώ ο 15ος στον οποίο καταφεύγουν συνεχώς οι παλαιοημερολογίτες αποτελεί απλώς μια εξαίρεση όλων των προαναφερθέντων Κανόνων, και τον οποίον, όπως δείξαμε παραπάνω, δεν τον εφαρμόζουν σωστά),
θεωρούμε ότι ΠΟΛΥ ΚΑΚΩΣ αποκόπηκαν οι παλαιοημερολογίτες από την Εκκλησία της Ελλάδος, σε πρώτη φάση το 1924 και σε δεύτερη το 1935, όταν ίδρυσαν και την δική τους ξεχωριστή πλέον "εκκλησία". Όλα τα υπόλοιπα επιχειρήματά τους, περί καταδίκης του γρηγοριανού ημερολογίου, περί της παράνομης εισαγωγής του διορθωμένου ημερολογίου το 1924 κλπ, δεν είναι δυνατόν να δικαιολογηθούν προφάσει του 15ου Κανόνα ή του 31ου Αποστολικού μιας κι αυτοί δεν είναι εφαρμοστέοι στην δική τους περίπτωση, όπως δείξαμε παραπάνω.
Μια πολύ αξιόλογη σχετική εισήγηση του π.Βασιλείου Παπαδάκη μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Όσον αφορά την μέχρι και σήμερα διατήρηση της απόσχισής τους από την Εκκλησία της Ελλάδος και από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, προφάσει του ιδίου Κανόνα, θεωρούμε ότι έχουμε απαντήσει συνοπτικά στο http://michalisgeo.blogspot.gr/2014/10/blog-post.html.
Χαρ. Παπ.
Όπως βλέπουμε, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς και βαδίζοντας με το γράμμα του νόμου (όπως και οι παλαιοημερολογίτες πράττουν), υπάρχουν αρκετά σημεία στον εν λόγω Ι.Κανόνα που ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΟΥΝ την αποτείχισή τους το 1924 λόγω του επιχειρήματος της αίρεσης του οικουμενισμού. Οι παλαιοημερολογίτες, μη μπορώντας να απαντήσουν με λογικά επιχειρήματα, και για να δικαιολογήσουν το περιβόητο πλέον "φραγκέψαμε" εκείνης της εποχής, καυχώνται ότι, αποτειχίστηκαν ταυτόχρονα με την αλλαγή του ημερολογίου επειδή προέβλεψαν (από τότε) την πορεία και τις ενέργειες της νεοημερολογίτικης Εκκλησίας των επόμενων δεκαετιών, δηλ:
(α) τις επαφές της με τη Δύση και τις συμπροσευχές των εκάστοτε Πατριαρχών και κληρικών της με τους αιρετικούς. Αδιαμφισβήτητα κατακριτέες οι συμπροσευχές, αλλά από την άλλη, τι θα είχαν να μας πούν οι παλαιοημερολογίτες όταν τέτοια φαινόμενα υπήρχαν σε μεγάλη έκταση στο παρελθόν (πριν από το 1924 - και φυσικά πολύ κακώς υπήρχαν, δεν τα δικαιολογούμε), χωρίς να αλλοιωθεί η Ορθοδοξία, όπως φαίνεται στο Μέρος 3ο, Γ' κεφάλαιο, παράγρ. ια' και ιβ' του εξαίρετου βιβλίου "Το σχίσμα του ζηλωτικού παλαιοημερολογιτισμού" του π. Βασιλείου Παπαδάκη; Αν διατυμπανίζουν ότι εξαιτίας αυτών των επαφών αιρετικοποιήθηκε η Εκκλησία της Ελλάδος και το Πατριαρχείο, μάλλον πρέπει να αναρωτηθούν κι αυτοί για την "ορθόδοξη" ιδιότητά τους αφού είναι κι αυτοί απόγονοι (όπως όλοι μας φυσικά) αυτών των καταστάσεων.
(β) την (υποτιθέμενη) υποδούλωση της Ορθοδοξίας στον Πάπα. Σε αυτήν την περίπτωση, ας μην ξεχνούμε τον Άγ. Μάρκο τον Ευγενικό, που γνωρίζοντας τις εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες όταν κινδύνευε να υποταχθεί η Ορθοδοξία στους λατίνους με την ψευδοένωση της Φερράρας-Φλωρεντίας, προτίμησε να αγωνιστεί με κάθε τρόπο για την Ορθοδοξία, χωρίς να διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με τους λατινόφρονες Ορθοδόξους (το ίδιο αποδεικνύει και η μελέτη που αναφέραμε πιο πάνω, από την Ι.Μ.Πειραιώς) παρόλο που οι απόψεις του ήταν αντίθετες με αυτούς (και ποιος ξέρει πόσους παπικούς θα μνημόνευαν οι λατινόφρονες αυτοί). Οι παλαιοημερολογίτες όταν είδαν ότι κινδύνεψε η πίστη τους το 1924, τι έκαναν;
Γι'αυτόν τον λόγο λοιπόν καυχώνται ότι αποτειχίστηκαν μια ώρα νωρίτερα (για την ακρίβεια: μερικές δεκαετίες!), μην αντέχοντας την κοινωνία με την "μέλλουσα αιρετική νεοημερολογίτικη εκκλησία". Με αυτό το δεδομένο είναι απορίας άξιον το ότι:
(α) ενώ καυχώνται ότι προέβλεψαν τις επαφές με την Δύση (οι οποίες ξεκίνησαν γύρω στο 1965), δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τα δικά τους εσωτερικά σχίσματα, τα οποία συνέβησαν πολύ πιο νωρίς από το 1965 και που μέχρι σήμερα τους διατηρούν σε πολλές και αντιμαχόμενες παρατάξεις. Προφανώς η ενότητα της πίστεως (και της Εκκλησίας φυσικά) είχε πολύ μικρότερη σημασία για αυτούς τότε...
(β) ενώ αυτοί καυχώνται ότι προέβλεψαν τη μελλοντική αίρεση, τόσοι και τόσοι άγιοι στο παρελθόν αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν την οικονομία στην αντιμετώπιση της αίρεσης, προσπαθώντας με νύχια και με δόντια να κρατήσουν ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ της Εκκλησίας. Προφανώς ο Θεός τούς στέρησε αυτό το προορατικό χάρισμα (μάλλον το κρατούσε ολόκληρο για τους παλαιοημερολογίτες....).
(γ) θεωρούν ως άγιο και όχι αιρετικό τον Κύριλλο Αλεξανδρείας ο οποίος αποκαλούσε τον Νεστόριο (ενώ είχε ήδη εκφράσει τις αιρετικές του απόψεις, και πριν βεβαίως καταδικαστεί από την 3η Οικ. Σύνοδο) ως "συλλειτουργό εν Κυρίω" , γράφοντάς του "η ση ευλάβεια", "η ση θεοσέβεια".
(δ) θεωρούν παρομοίως ως άγιο και όχι ως αιρετικό τον άγ. Ιωάννη τον Χρυσόστομο ο οποίος, όταν τον καθαίρεσαν αδίκως, και φοβούμενος το σχίσμα στην Εκκλησία, παρακαλούσε τους επισκόπους να διατηρήσουν κοινωνία με τον αιρετικό αρειανόφρονα διάδοχό του, Αρσάκιο.
(ε) δεν τους ενοχλεί που ενώ η αίρεση του filioque είχε εμφανιστεί ήδη από τον 6ο αιώνα στην (Ορθόδοξη τότε) Δύση, με επικύρωσή της από την τοπική Σύνοδο του Τολέδο, η καταδίκη του παπισμού ως αίρεση έγινε αιώνες αργότερα από διάφορες Συνόδους. Άρα με ποια λογική η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ανατολής έδειξε τόσο μεγάλη ανοχή στους δυτικούς, ενώ οι παλαιοημερολογίτες δεν άντεξαν την (δήθεν) αίρεση ούτε για μια μέρα;
Β
(α) Στα γραπτά των πρωτεργατών του σχίσματος, και δημοσιεύτηκαν στα ΜΜΕ της εποχής, κάνουν λόγο για σχισματική και όχι για αιρετική Εκκλησία της Ελλάδος, πράγμα που σημαίνει ότι η εφαρμογή του 15ου Κανόνα, που μιλάει για διακοπή κοινωνίας με αιρετικούς κληρικούς, δεν είχε σχέση με την απόσχιση των παλαιοημερολογιτών. Αντιθέτως, σήμερα, οι παλαιοημερολογίτες, προβάλλουν ως βασικότατο επιχείρημά τους το ότι η Εκκλησία της Ελλάδος έχει καταστεί αιρετική. Είναι δυνατόν να γνωρίζουν αυτοί καλύτερα και όχι οι πρωταίτιοι του σχίσματος;
(β) Παρομοίως, στο πόνημα του μακαριστού π. Ιωήλ Γιαννακόπουλου, το οποίο αποτελεί απάντηση σε επιχειρήματα ενός ζηλωτή μοναχού, δεν υπάρχει σε κανένα σημείο κάποια αναφορά σε αίρεση. Είναι δυνατόν ένας ζηλωτής που θέλει να επιχειρηματολογήσει υπέρ των ζηλωτών παλαιοημερολογιτών και εναντίον της Εκκλησίας της Ελλάδος, να μην αναφέρει το σημαντικότερο επιχείρημα (αυτό της αίρεσης του οικουμενισμού) για την διακοπή της εκκλησιαστική κοινωνίας; Αξίζει να σημειωθεί ότι ο π. Ιωήλ κοιμήθηκε το 1966, άρα το σύγγραμμα του ζηλωτή μοναχού στο οποίο απαντά είναι προγενέστερο, και άρα προγενέστερο της έναρξης των επαφών της Ορθοδοξίας με την Δύση, τις οποίες υπερτονίζουν οι σημερινοί παλαιοημερολογίτες για να "αιρετικοποιήσουν" την Εκκλησία της Ελλάδος και το Πατριαρχείο.
(γ) Παρόμοια με το (α) αναφέρει και ο σύνδεσμος από το "Αντιαιρετικό εγκόλπιο", όμως αυτό που έχει ενδιαφέρον σε αυτόν είναι πως φέρνει στο φως έγγραφα των παλαιοημερολογιτών στα οποία θεωρούν τις Εκκλησίες των Ιεροσολύμων, Αντιοχείας κλπ (δηλ. όσων δεν άλλαξαν το ημερολόγιο) ως ομόδοξές των, παρόλο που είχαν εκκλησιαστική κοινωνία με την Εκκλησία της Ελλάδος και όχι με αυτούς! Αν λοιπόν η Εκκλησία της Ελλάδος κατέστη αιρετική (σύμφωνα με τα σημερινά επιχειρήματα των παλαιοημερολογιτών), πώς είναι δυνατόν να θεωρούν ομόδοξές τους τις Εκκλησίες που κοινωνούσαν με την αίρεση;
Επομένως, τα επιχειρήματά τους σχετικά με την ύπαρξη της αίρεσης, είναι παντελώς άστοχα. Το μόνο που διακρίνει κάποιος λογικός νους πίσω από αυτά είναι η αγωνία τους για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα.
Εδώ θα προσθέσουμε ότι την αποτείχιση την προτρέπει και ο 31ος Αποστολικός Κανόνας (Αποστολικοί Κανόνες) για περιπτώσεις αδικίας και ασεβείας. Αδιαμφισβήτητα, σε αυτόν τον Κανόνα στηρίχθηκαν τα στουδιτικά σχίσματα τα οποία συνέβησαν όχι για περιπτώσεις αίρεσης (ασέβειας) αλλά για άνευ λόγου πίστεως (άλλα παραπτώματα - περιπτώσεις αδικίας) και τα οποία κατέκριναν οι άγιοι Πατέρες της εποχής, και φυσικά η Εκκλησία. Γι'αυτόν τον λόγο λοιπόν, έρχεται ο 13ος, 14ος και 15ος Κανόνας της ΑΒ' Συνόδου: για να ερμηνεύσουν και να κωδικοποιήσουν τον 31ο Αποστολικό, ούτως ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες στην εφαρμογή του, προς αποφυγήν μελλοντικών σχισμάτων άνευ λόγου πίστεως, όπως ήταν τα στουδιτικά σχίσματα, αλλά και γενικότερα, τα σχίσματα που συνετάραξαν την Εκκλησία τον 8ο και 9ο αιώνα.
Γ
Συμπερασματικά λοιπόν, και δεδομένων:
- την ύπαρξη δεκάδων Ι.Κανόνων κάθε εποχής, που ρητά απαγορεύουν την διακοπή κοινωνίας με τον οικείο επίσκοπο, και οι οποίοι εγγυώνται την ενότητα της Εκκλησίας,
- των 13ου και 14ου Κανόνα της ΑΒ' Συνόδου που ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΥΝ οποιαδήποτε διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας άνευ λόγου πίστεως (ενώ ο 15ος στον οποίο καταφεύγουν συνεχώς οι παλαιοημερολογίτες αποτελεί απλώς μια εξαίρεση όλων των προαναφερθέντων Κανόνων, και τον οποίον, όπως δείξαμε παραπάνω, δεν τον εφαρμόζουν σωστά),
θεωρούμε ότι ΠΟΛΥ ΚΑΚΩΣ αποκόπηκαν οι παλαιοημερολογίτες από την Εκκλησία της Ελλάδος, σε πρώτη φάση το 1924 και σε δεύτερη το 1935, όταν ίδρυσαν και την δική τους ξεχωριστή πλέον "εκκλησία". Όλα τα υπόλοιπα επιχειρήματά τους, περί καταδίκης του γρηγοριανού ημερολογίου, περί της παράνομης εισαγωγής του διορθωμένου ημερολογίου το 1924 κλπ, δεν είναι δυνατόν να δικαιολογηθούν προφάσει του 15ου Κανόνα ή του 31ου Αποστολικού μιας κι αυτοί δεν είναι εφαρμοστέοι στην δική τους περίπτωση, όπως δείξαμε παραπάνω.
Μια πολύ αξιόλογη σχετική εισήγηση του π.Βασιλείου Παπαδάκη μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Όσον αφορά την μέχρι και σήμερα διατήρηση της απόσχισής τους από την Εκκλησία της Ελλάδος και από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, προφάσει του ιδίου Κανόνα, θεωρούμε ότι έχουμε απαντήσει συνοπτικά στο http://michalisgeo.blogspot.gr/2014/10/blog-post.html.
Χαρ. Παπ.
